دستگاه برج خنک کننده بخشی از سیستم سرمایش است که مکمل چیلر های آبی است و وظیفه اش خنک کردن آب خروجی از کندانسور چیلر می باشد .
همچنین ممکن است برج خنک کننده جهت کاهش دمای آب مورد نیاز فرایند، مانند دستگاه های نورد یا تزریق پلاستیک مورد استفاده قرار گیرند.
برج خنک کننده ها دارای ظرفیت های متنوعی می باشند که باید متناسب با دستگاه چیلر یا میزان آب فرایند انتخاب شوند . چیلرهای با ظرفیت و تناژ پایین معمولا با برج خنک کننده کوچک کار می کنند .
در برج خنک کننده کوچک که دارای ظرفیت و ابعاد کوچکتری نسبت به سایر ظرفیت ها می باشد ، سیستم انتقال قدرت بین الکتروموتور و فن مستقیم است ، ولی در ظرفیت های بالاتر برای سیستم انتقال قدرت از پولی و تسمه،ویا گیربکس استفاده می گردد . در صنایع تولید دستگاه برج خنک کننده ،انواع مدل های فلزی یا فایبرگلاس تولید می شود .
در حال حاضر استفاده از برج خنک کننده فایبرگلاس که به صورت مدور و یا مکعبی ساخته می شود ، بیشتر رواج دارد . از دلایل مهم استفاده از برج خنک کننده فایبرگلاس ، وزن سبک و مقاومت در برابر عوامل محیطی و شیمیایی و همچنین تنوع در طرح و رنگ می باشد . در منازل مسکونی استفاده از برج خنک کننده کوچک بیشتر متداول است .
از انواع برج های خنک کننده می توان به نوع ذوزنقه ای ، سانتریفیوژ و بتنی نیز اشاره نمود . برج های خنک کننده بتنی معمولا در نیروگاه های تولید برق ،و بصورت خشک یا تر یا هیبریدی به کار گرفته می شوند . جریان هوای عبوری از داخل برج خشک ، با آب تبادل حرارت کرده و آن را خنک می کند .
در سایر برج های خنک کننده ، برای تبادل حرارتی بهتر از پکینگ ها استفاده می شود . الکتروموتور ، پروانه ، نازل ، قطره گیر و لوور از دیگر اجزاء به کار رفته در ساختمان برج خنک کننده می باشند .تبادل حرارت هوا با آب در برج خنک کننده به دو صورت جریان مخالف و جریان متقاطع صورت می گیرد .
مهندسان جهت محاسبه و طراحی برج خنک کننده از پارامترهای Approach و Rangeدر نمودار کارکرد برج خنک کننده بهره می برند ، همچنین رطوبت نسبی محیط عامل مهمی در تعیین ظرفیت دستگاه برج خنک کننده است .
دمای مرطوب و دمای خشک محیط در این محاسبات نقش اساسی دارند . یکی دیگر از پارامترهایی که در طراحی برج خنک کننده مورد استفاده قرار می گیرد ، دبی آب عبوری از برج می باشد . هرچه دبی آب در گردش بیشتر باشد ، ظرفیت برج افزایش پیدا می کند .
دمای آب ورودی به برج و دمای آب خروجی از آن هم دارای اهمیت اساسی است . هرچه اختلاف دمای آب ورودی و خروجی (Range) بیشتر باشد ، باید ظرفیت برج افزایش یابد. رابطه بین دمای آب ورودی ، خروجی و دمای مرطوب هوا به صورت زیر می باشد :
دمای آب خروجـــی- دمای آب ورودی = Range
دمای مرطوب هوای محیط – دمای آب خروجی = Approach