سیستم هواساز dx یا سیستم هواساز انبساط مستقیم بر مبنای چرخه تبرید تراکمی فعالیت کرده و سرمایش و گرمایش محیط را انجام می دهد. dx مخفف کلمه های direct expansion بوده و به سبب ویژگی هایی که کویل این دستگاه ها دارد؛ به این نام خوانده می شود. کویل هواساز dx از لوله های مسی تشکیل شده است که در این لوله ها گاز فریون که مبرد دستگاه می باشد؛ جریان داشته و عمل سرمایش و گرمایش را مبرد به طور مستقیم انجام می دهد. در واقع در این نوع سیستم هواساز سیال واسطه وجود نداشته و بدون وجود آب سرد یا گرم عمل تهویه هوا صورت می گیرد.
کمپرسور، اواپراتور یا کویل انبساط مستقیم، کندانسور، شیر انبساط، مبرد و لوله کشی اصلی ترین اجزای سیستم هواساز dx میباشند.
سیستم هواساز dx به سبب مزیت هایی که نسبت به سایر هواساز ها دارد؛ مورد توجه قرار گرفته است که در ذیل به برخی از این مزیت ها اشاره می شود.
این نوع سیستم هواساز در مجموع از تجهیزات کمتری جهت تهویه استفاده میکنند و در نتیجه هزینه اولیه و نگهداری کمتری دارند.
این نوع سیستم هواساز صدای بسیار کمی تولید کرده و انواع پیشرفته تر دارای عایق صدا در ساختار خود می باشند، که آن ها را می توان سایلنت نامید.
از انواع کمپرسورهای اسکرو یا اسکرال میتوان در ساختار این هواساز ها استفاده نمود.
سیستم هواساز dx دارای دوام عمر بالایی می باشد. از موتور الکتریکی با مصرف و سطح صدای پایین استفاده میکنند.
اتلاف انرژی در طی مسیر انتقال حرارت به شدت کاهش پیدا کرده و از این نظر میتوان این نوع هواساز ها را سازگار با محیط زیست دانست.
هزینه نگهداری این نوع از هواساز نسبت به سایر هواسازها بسیار کمتر می باشد.
از طریق سیستم هواساز dx میتوان به طور دقیق میزان رطوبت را کنترل نمود.
این هواسازها عملکرد و راندمان بالایی در تهویه و خنک سازی هوا دارند.
سیستم هواساز dx به صورت کلی از دو بخش بیرونی و بخش داخلی تشکیل شده است. بخش بیرونی وظیفه دفع حرارت مبرد را بر عهده داشته و بخش داخلی که از طریق لوله های مسی به بخش بیرونی متصل می باشد؛ وظیفه تبخیر مبرد را بر عهده دارد.
مبرد یا گاز فریون در هنگام عبور از داخل محفظه دستگاه به سمت کمپرسور هدایت شده و در آنجا متراکم و فشرده می شود. سپس اواپراتور از طریق فرایند انتقال حرارت گرمای هوا را جذب نموده و عمل خنک سازی صورت می گیرد. گرمای جذب شده از قسمت دیگر دستگاه خارج می شود.
مبرد به صورت مایع به اواپراتور بازگشته و این سیکل دوباره تکرار می‌شود.
قیمت سیستم هواساز dx با توجه به عوامل مختلفی تعیین می شود.
ظرفیت هواساز، توان موتور الکتریکی هواساز، جنس قطعات بکار رفته شده در هواساز، برند و کشور تولید کننده، گواهینامه‌های دریافت شده توسط شرکت تولید کننده از جمله عوامل تعیین کننده قیمت هواساز dx می باشند.